Κυριακή 22 Απριλίου 2012

Ιστορία του σκακίου και παγκόσμιοι πρωταθλητές μέρος 1ο


    Υπάρχουν αρκετές θεωρίες σχετικά με την εφεύρεση του σκακιού, επικρατέστερη όμως είναι οτι εφευρέθηκε στην Ινδία, όταν ο τότε βασιλίας λόγω αφόρητης πλήξης ζήτησε από έναν αυλικό του, τον Σίσα να εφεύρει ένα παιχνίδι που να είναι διασκεδαστικό και να απαιτεί την ευστροφία του παίκτη. Ο Σίσα δημιούργησε το σκάκι (με κανόνες κάπως διαφορετικούς σε σχέση με σήμερα) και μόλις είδε ο Βασιλιάς την εφεύρεση του, ενθουσιάστηκε και τον ρώτησε ποιά αμοιβη θα επιθυμούσε. Τότε, σύμφωνα με τον μύθο, ο Σίσα ζήτησε να τοποθετηθούν σπόροι σιταριού σε κάθε ένα απο τα 64 τετράγωνα της σκακιέρας με το εξής μοτίβο: ένας σπόρος στο πρώτο τετράγωνο, δύο στο δεύτερο, τρείς στο τρίτο κ.ο.κ. Ο Βασιλίας θεώρησε οτι η αμοιβή που του ζητήθηκε ήταν πολύ μικρή, όταν όμως έκανε τον υπολογισμό κατάλαβε οτι ίσχυε ακριβώς το αντίθετο.Έτσι γεννήθηκε το σκάκι.
      Οι κανόνες του σκακιού έχουν διαμορφωθεί ήδη απο τον 15ο αιώνα και το σκάκι εξαπλώθηκε απο την Ευρώπη (το είχαν φέρει οι Άραβες σε μια μορφή διαφορετική απο την σημερινή) σε όλο τον κόσμο.

Με την πάροδο των χρόνων, το σκάκι γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη, ενώ με την χρήση της σκακιστικής γραφής διασώζωνται παρτίδες του 18ου αιώνα. Το ονόμαζαν «παιγνίδι των Βασιλέων»,  καθώς αποτελούσε για μακρό χρόνο την κυρίαρχη ψυχαγωγία Βασιλέων, Παπών, Πριγκίπων, και γενικά του ανώτερου κλήρου, αυλικών, ευγενών και πλουσίων τόσο της Δύσης όσο και της Ανατολής.
Γενικά το σκάκι καλλιεργεί και αναπτύσσει σπουδαία προτερήματα όπως πειθαρχία, διαπαιδαγώγηση της θέλησης και της αντοχής, ανάπτυξη μνημονικού, ετοιμότητα, εξυπνάδα και λογική σκέψη.


  Τον 19ο αιώνα διοργανώνονται πλέον σκακιστικά πρωταθλήματα, γίνονται δημοσιεύσεις στον τύπο και τυπώνονται σκακιστικά βιβλία. Το 1924 ιδρύεται η Διεθνής Σκακιστική Ομοσπονδία (F.I.D.E.). Η  F.I.D.E., το 1970 είχε ήδη στη δύναμή της 70 εθνικές σκακιστικές ομοσπονδίες και κάθε δύο χρόνια διοργανώνει «Σκακιστικές Ολυμπιάδες» . Η Ελληνική Σκακιστική Ομοσπονδία (Ε.Σ.Ο.) ιδρύθηκε το 1947 και η χώρα μας συμμετέχει σε σκακιστικές ολυμπιάδες απο το 1950.

  Σήμερα το σκάκι χαρακτηρίζεται «βασιλιάς των παιγνιδιών» ως το δυσκολότερο, επιστημονικότερο και ωραιότερο.

    Πολύ σημαντική σκακιστική διοργάνωση είναι το παγκόσμιο πρωτάθλημα σκακιού, το οποίο διεξάγεται με στόχο την ανάδειξη του παγκόσμιου πρωταθλητή στο σκάκι. Αναφέρουμε επιγραμματικά τους ανεπίσημους παγκόσμιους πρωταθλητές (απο το 1560 έως το 1886) :

Ρούι Λόπες Ντε Σεγκούρα  (~ 1560)
Πάολο Μπόι-Αλεσάντρο Ντα Κούτρι  (~ 1575)
Αλεσάντρο Σάλβιο  (~ 1600)
Τζοακίνο Γκρέκο  (~ 1620)
Κερμύρ Ντε Λεγκάλ  (~ 1730-1747)
Αντρέ Ντανικάν Φιλιντόρ  (~ 1747-1795)
Αλεσάντρ Ντεσαπέλ   (~ 1800-1820)
Λουί Ντε Λα Μπουρντοναί  (~ 1820-1840)
Χάουαρντ Στάουντον  (1843-1851)
Άντολφ Άντερσεν  (1851-1858)
Πώλ Μόρφυ   (1858-1859)
Άντολφ Άντερσεν  (1859-1866)
Βίλχελμ Στάινιτς  (1866)

Παρακάτω θα δούμε τους επίσημους παγκόσμιους πρωταθλητές (απο το 1886 έως σήμερα) και θα κάνουμε μία σύντομη αναφορά σε αυτούς.

1)Βίλχελμ Στάινιτς  (1886-1894)

Ο Αυστριακός Βίλελμ Στάινιτς (Wilhelm Steinitz) (1836 - 1900) ήταν ο πρώτος επίσημος παγκόσμιος πρωταθλητής στο σκάκι, νικώντας στο πρώτο επίσημο ματς για το παγκόσμιο πρωτάθλημα τον Γιόχαν Τσούκερτορτ με σκόρ 12 ½ – 7 ½. Τρία χρόνια αργότερα, ο Στάινιτς διατήρησε τα σκήπτρα του πρωταθλητή κερδίζοντας σε ματς που έγινε στην Αβάνα της Κούβας τον Ρώσο Μιχαήλ Τσιγκόριν με σκόρ 10 ½ – 6 ½ , ενώ επανέλαβε την επιτυχία του και το 1890 νικώντας στην Νέα Υόρκη τον Γκάνσμπεργκ με σκόρ 10 ½ – 8 ½. Ο Στάινιτς διατήρησε για μια ακόμη φορά τον τίτλο του το 1892 νικώντας ξανά τον Τσιγκόριν με σκόρ 12 ½ – 10 ½. Έχασε το στέμμα του το 1894 χάνοντας απο τον Εμμάνουελ Λάσκερ.
Ο Στάινιτς πρόσφερε τα μέγιστα και στις επόμενες γενιές σκακιστών χάρη στις αρχές που ανέπτυξε (μέχρι τότε οι παίκτες του σκακιού βασίζονταν στο επιθετικό στύλ παιχνιδιού), δίνοντας μεγάλη σημασία στο "ποζισιονέλ στύλ", με έμφαση στα στρατηγικά στοιχεία της θέσης, όπως ανοικτές στήλες, ισχυρά τετράγωνα κ.λ.π. και διακρίθηκε ως θεωρητικός του σκακιού.
Πέθανε στις 12 Αυγούστου του 1900 στην Νέα Υόρκη, έχοντας προσφέρει τα μέγιστα στο σκακιστικό κόσμο.

2)Εμμάνουελ Λάσκερ  (1894-1921)

Ο Εμμάνουελ Λάσκερ,ήταν ένας μαθηματικός, φιλόσοφος και σκακιστής.Γεννήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου του 1868 στο Μπερλίνχεν της Πρωσίας και ήταν ο δίαδοχος του Στάινιτς μένοντας στον θρόνο του παγκόσμιου πρωταθλητή απο το 1894 μέχρι και το 1921 (περισσότερα χρόνια απο οποιονδήποτε άλλο παγκόσμιο πρωταθλητή). Νίκησε τον Στάινιτς το 1894 όπως αναφέρθηκε παραπάνω και διατήρησε τον τίτλο του κερδίζοντας τον προκάτοχό του για δεύτερη φορά το  1896 με σκόρ 12 ½ – 4 ½ σε μάτς που έγινε στην Μόσχα. Ο Λάσκερ ήταν ο δέυτερος αναγνωρισμένος παγκόσμιος πρωταθλητής. Συχνά εκφράζονταν η άποψη οτι ο Λάσκερ "έπαιζε" πολύ με την ψυχολογία του αντιπάλου του, διαλέγοντας υποδεέστερες κινήσεις, κάτι τέτοιο όμως δεν ίσχυε, απλώς ήταν πολύ μπροστά για την εποχή του, πράγμα που αναγνωρίστηκε αργότερα. Είχε καλή γνώση της θεωρίας των ανοιγμάτων, πολλές φορές όμως την αμφισβητούσε.  Έχασε τον τίτλο του απο τον Κουβανό Χοσέ Ραούλ Καπαμπλάνκα το 1921. Πέθανε στην Νέα Υόρκη στις 11 Ιανουαρίου 1941 σε ηλικία 72 ετών.

3) Χοσέ Ραούλ Καπαμπλάνκα  (1921-1927)

Γεννημένος στις 19 Νοεμβρίου 1888 στην Κούβα, ο Jose Raul Capablanca y  Graupera όπως ήταν το πλήρες όνομά του, θεωρείται ένας από τους κορυφαίους σκακιστές όλων των εποχών. Δυνατά σημεία του Καπαμπλάνκα ήταν η ικανότητά του στα φινάλε και την εντυπωσιακή απλότητα και μαεστρία στο παιχνίδι του, κάτι που οδήγησε τον σκακιστικό κόσμο στο να του δώσει το προσωνύμιο "Σκακιστική Μηχανή". Έμαθε σκάκι σε ηλικία τεσσάρων ετών παρακολουθώντας τον πατέρα του να παίζει και υποδεικνύοντάς του μια λάνθασμένη κίνηση που έπαιξε, κερδίζοντας τον και στις δυο παρτίδες που ακολούθησαν. Είχε πολλές φορές κερδίσει στα μεγάλα τουρνουά της εποχής του : Νέα Υόρκη (1910, 1913, 1915, 1916, 1918, 1919, 1924, 1927, 1931), Χέιστιγκς (1919, 1929-30, 1931, 1934-35, ), Μόσχα (1936), κ.α.
Το 1920 ο Εμάνουελ Λάσκερ σε συζητήσεις που γινόντουσαν για το μεταξύ τους ματς για τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή, έβαλε ως όρο η αναμέτρησή τους να γίνει το 1921, όμως προτόυ καν αυτή γίνει εγκατέλειψε την προσπάθεια να διατηρήσει τα κεκτημένα στις 27 Ιουνίου 1920 και σύμφωνα με τον όρο που ο ίδιος είχε προτέινει, το πρωτάθλημα πήγε στον Καπαμπλάνκα. Μάλιστα ο Λάσκερ δήλωσε ότι "Έχετε κερδίσει τον τίτλο όχι με την τυπικότητα μιας αναμέτρησης, αλλά με την λαμπρή γνώση σας".
Σε ματς-ρεβάνς μεταξύ των δυο παικτών το 1921, ο Λάσκερ εγκατέλειψε την προσπάθεια μόλις στην 14η παρτίδα, έχοντας τέσσερεις ήττες και καμμία νίκη.
Το 1927 ο Καπαμπλάνκα έχασε τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή γνωρίζοντας την ήττα απο τον Ρώσο Αλεξάντερ Αλιέχιν με σκόρ 18½-15½.
Ο σκακιστικός κόσμος έχασε έναν σπουδαίο παίκτη στις 8 Μαρτίου του 1942.

(συνεχιζεται...)

2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Μπράβο! Καλή προσπάθεια!

gazp είπε...

Σας ευχαριστούμε πολύ!